به تازگی آقای مهندس صدرائیه فرماندار کاشان دوست و همکارمحترم ما جناب آقای مجید رفیعی را برای مدیریت روابط عمومی فرمانداری منصوب کرد . انتصاب این همکار جوان ، پورتال خبری کاشان را بر آن داشت تا به این بهانه واگویه هایی را از سر خیرخواهی درباره روابط عمومی های شهرستان کاشان به ویژه روابط عمومی های فرمانداری و شهرداری و شورای شهر مطرح کند ؛ خصوصاً آن که آقای فرماندار از آقای رفیعی خواسته تا ضمن تعامل فعال با اصحاب رسانه ، ساز و کار راهبری و پویایی روابط عمومی های شهرستان را در جهت تعمیق فرهنگ نقد سازنده و اطلاع رسانی حرفه ای ، تعریف و عملیاتی نماید . همه ما می دانیم روابط عمومی ها از جمله منابع خبری به شمار می روند که علاوه بر تولید خبر ، هماهنگ کننده و تسهیل کننده ارتباط بین خبرنگاران و منبع مستقیم خبر هستند و خوشبختانه بیشتر ادارات دولتی شهرستان کاشان از نعمت واحد روابط عمومی بهره مند هستند . اما ضعف روابط عمومی های شهرستان کاشان معضلی است که متاسفانه هنوز کار جدی بر روی آن انجام نشده است و بی برنامگی در روابط عمومی های ادارات کاشان به خوبی مشهود است ، حال آن که نقش روابط عمومی در بیان فعالیت های دستگاههای اجرایی بسیار گسترده است .
تولید خبر و پیش خبر ، نوشتن و ارسال بیانیه و جوابیه به رسانه ها ، هماهنگی نشست های خبری و مصاحبه های اختصاصی ، انتشار خبرنامه ، تولید بولتن و بایگانی اخبار منتشر شده اداره در رسانه ها از وظایف روابط عمومی ها در حوزه خبر و اطلاع رسانی است ، ولی با همه اینها باید گفت ارسال نکردن به موقع اخبار و پیش خبرها به رسانه ها ، تکیه به ارزش های سازمانی به جای ارزش های خبری در برخی خبرهای ارسالی به رسانه ها ، تسلط نداشتن به شیوه نگارش خبر و جوابیه و بیانیه و ... از جمله نقاط ضعف روابط عمومی های کاشان است .
در ساختار روابط عمومی های دستگاههای اجرایی شهرستان کاشان ، ضعف نیروی انسانی آگاه و متخصص آشکار است و برخی کسانی که در روابط عمومی ها به کار گمارده شده اند ناآشنا به فوت و فن این حرفه هستند و در بیشتر موارد با رسانه و اقتضائات آن بیگانه اند . افراد شاغل در روابط عمومی های شهرستان صنعتی ، علمی ، فرهنگی و حوزوی کاشان باید از تجربه و تخصص و درایت و آگاهی کافی نسبت به وظایف و حوزه سازمانی خود برخوردار باشند و اطلاعات کافی درباره مسائل خاص اداره خود داشته باشند ولی اغلب از داشتن اطلاعات تخصصی تهی اند یا اگر تخصصی در حوزه روابط عمومی دارند آن را به کار نمی بندند .
بدیهی است وقتی واحد روابط عمومی به سبب نیروهای ضعیف و ناآگاه در آن اداره جایگاه خود را از دست داد به بیراهه کشیده می شود و رئیس آن اداره به دلیل بی اعتمادی به کارایی روابط عمومی ، کار ارتباط بارسانه ها را عملاً فراموش یا در بهترین حالت آن را به منشی خود واگذار می کند . در چنین شرایطی همه کارهای مربوط به تولید یک مصاحبه یا خبر از بالای سر روابط عمومی و بدون اطلاع این واحد انجام می شود و در این حالت است که روابط عمومی صرفاً مسئول بایگانی مصاحبه های آقای رئیس و خبرهای آن اداره می شود .
گاه بر عکس ، نقش روابط عمومی در اداره یا نهادی به بالاترین حد ممکن در آن اداره صعود می کند و در این حالت جناب رئیس اداره بر اساس اعتقاد به توانایی و کارایی روابط عمومی یا به دلیل ترس از تماس مستقیم با رسانه ها و حفظ روحیه محافظه کارانه از روابط عمومی به عنوان یک تبلیغاتچی یا سپر بلا در مقابل رسانه ها مدد می گیرد . در چنین شرایطی ، روابط عمومی تبدیل به کارگردان تمام عیار بک مصاحبه اختصاصی یا نشست خبری می شود . متاسفانه بیشتر مدیران چه در کاشان چه در خارج از کاشان ، روابط عمومی را عامل تبلیغاتی اداره و نهاد خود می دانند و با کمک روابط عمومی , تصویری بزک کرده از اداره خود در افکار عمومی ایجاد می کنند ، عیوب را می پوشانند و به اغراق در خوبی ها می پردازند و حتی خوبی های خیالی خلق می کنند حال آن که روابط عمومی نباید تنها نقش تبلیغاتچی و توجیه گر سازمان و عملکردهای اداره خود باشد و چشم و گوش بسته به تحسین و تمجید آن اداره و مدیران آن اداره بپردازد و اخبار کامیابی های آن اداره را انتشار دهد و هر گونه کاستی و عیب را انکار کند .
به ندرت روابط عمومی در شهرستان کاشان پیدا می شود که سپر بلای مدیران یا بایگان اخبار رسانه ها نباشند حال آن که روابط عمومی مؤثر روابط عمومی است که عصایی شود در دست رئیس اداره تا بتواند با مردم به درستی ارتباط برقرار کند و نیز عصایی در دست رسانه تا بتوانند رسالت خود را در آگاهی بخشی مردم ایفا کنند . اگر روابط عمومی ها بانک اطلاعاتی مناسبی در واحد خود داشته باشند خواهند توانست هم به مصاحبه شونده کمک کنند ، هم نیازهای اطلاعاتی مصاحبه کننده و خبرنگار را برطرف کنند . روابط عمومی باید به عنوان یک تکیه گاهی برای خبرنگاران به شمار رود ، تکیه گاهی که به موقع بتواند مشکلات کار خبری را برطرف کند و جلوی اشتباه ناشی از بی اطلاعی یا کم اطلاعی خبرنگاران را در دستیابی به واقعیت بگیرد .
چند روز پیش در یکی از نقل قولهای منتسب به فرماندار کاشان ، « ایرلاین های هوایی » به اشتباه « اعلان های هوایی » نوشته و در چند وب سایت خبری و خبرگزاری و از جمله در وب سایت خود فرمانداری هم منتشر شده بود بی آنکه کپی کنندگان به این اشتباه فاحش پی برده باشند .
در این مواقع روابط عمومی باید اخبار جراید و رسانه ها و خبرنگاران را بررسی کند تا مطمئن شود آنها با رعایت امانت و بدون اشتباه تولید شده اند یا خیر ؟
گاه منبع خبر یا مصاحبه شونده ، سخنان غیررسمی و خودمانی یا به اصطلاح « بین خودمان بماند » را با خبرنگاری مطرح می کند که خبرنگار نباید آن اطلاعات غیررسمی یا به اصطلاح خودمانی را در خبر و مصاحبه خود منتشر کند ؛ در این مواقع ضرورت دارد روابط عمومی جلوی سوء استفاده ها و فرصت طلبی های آن خبرنگار و رسانه را بگیرد . نمونه آن مصاحبه اخیر آقای علی رسول زاده رئیس شورای اسلامی شهر کاشان با یکی از وب سایت های محلی بود که نحوه تنظیم این مصاحبه اختلاف عمیق شورا با شهردار را القا می کرد ولی رئیس محترم شورا در مصاحبه ای دیگر در این خصوص توضیحاتی داد که چنین نیست ، حال آن که روابط عمومی شورا در این خصوص خیلی منفعلانه عمل کرد . یا چند روز پیش ، نقل قولی از آقای فرماندار با این مضمون منتشر شده بود که : « خیلی از بداخلاقیهای سیاسی از هم اکنون در بعضی از سایتهای خبری کاشان شروع شده است ! » ولی نه مصاحبه کننده منظور این جمله را فهمیده و پرسیده بود نه مصاحبه شونده بعدا توضیح بیشتری در این مورد داد. در این مواقع روابط عمومی به کمک خبرنگار باید مصاحبه شونده را از تبعات مواضع دوپهلو و ابهام آمیز و غیرشفاف بر حذر بدارند و برای او توضیح دهند که ممکن است این اطلاعات نادقیق و مبهم و دوپهلو گمراه کننده باشد یا برداشت ها و تفسیرهای متفاوتی از آن شود . روابط عمومی ها همچنین باید مصاحبه شونده و مدیران اداره خود را در پربارتر شدن اطلاعات مطرح شده در مصاحبه ها یاری کنند . روابط عمومی باید به عنوان تحلیلگر قابل و آگاه به مسائل و رویدادهای مرتبط با آن اداره همواره نقش خود را در مواجهه با برخی تحریف ها و شایعات به خوبی ایفا کند و هدایت رسانه ها و خبرنگاران را در مسیر طبیعی و منطقی از طریق تعامل و همکاری بر عهده بگیرد و وقتی خبری ناقص و مبهم و نارسا و دوپهلو در رسانه ای منتشر می شود آن را تصحیح کند و درباره آن توضیح دهد . نکته دیگر آن که هر چند خبرنگاران در جهت گیری ها آزادند اما آنها مجاز نیستند علاقه و ابراز محبت و تعصبات خودشان را در مصاحبه ها و نقل قول مدیران و مسئولان بگنجانند ، وقتی مصاحبه شونده می گوید : « آن مرد آمد » نباید در خبر و مصاحبه به نقل از آن مقام مسئول نوشته شود « آن رادمرد آمد » یا « آن نامرد آمد » مراقبت از همه این کژی ها و نادرستی ها بر عهده روابط عمومی هاست .
یک روابط عمومی موفق آن است که رسانه ها را به درستی بشناسد و باسطح سواد خبرنگاران آن رسانه و سمت و سو و سیاست های آنها آشنا باشد و در عین حال از قابلیت همه رسانه های محلی و منطقه ای و ملی به فراخور شرایط زمانی استفاده و روابط خود را با آنها حفظ کند .
با این وصف روابط عمومی باید در برابر رسانه های خصوصی و انتقادی حساسیت ویژه ای قائل شود چرا که اینگونه رسانه ها معمولا به دنبال بهانه هایی هستند تا به استناد به آنها عملکرد آن اداره را مورد نقد قرار دهند .
اگر رسانه ای به دنبال اطلاعات و اخباری است ، روابط عمومی بهتر است هر چه زودتر آنها را در اختیارشان قرار دهد و نگذارد بهانه ای برای تبلیغ و بدگویی علیه آن اداره ایجاد شود . کافی است در صورت همکاری نکردن روابط عمومی ، خبرنگاری در رسانه خود بنویسد که مثلا « در حالی که گفته می شود چنین چیزی وجود دارد تلاش ما برای دریافت خبر از روابط عمومی آن اداره به جایی نرسید » . البته روابط عمومی سنگر مبارزه با رسانه ها هم نیست که هر وقت انتقادی متوجه آن اداره شد سعی کند آن را دفع کند و بلافاصله موضع بگیرد و زمین و زمان را به نادانی و غرض ورزی و بی اطلاعی متهم کند گاه سکوت و بی اعتنایی در قبال برخی رسانه های مغرض و لجباز از پاسخگویی به آنان بهتر است .
روابط عمومی تسهیل کننده روابط آزادانه و قانونمند رسانه ها با ادارات است و به همین جهت روابط عمومی باید دوست و یار و همکار رسانه ها و خبرنگاران و گزارشگران باشد . روابط عمومی باید مشگل گشا باشد و امکان پرسش و پاسخ و چالش خبرنگاران با مدیران و مسئولان را فراهم کند و باید شرایطی را فراهم کند که خبرنگار آزادانه و به راحتی در آن اداره و نهاد به کار حرفه ای خود بپردازد که این بهترین هدیه برای خبرنگاران خواهد بود . امید آن که روابط عمومی های کاشان با کمک آقای مجید رفیعی ، ساز و کار پویایی واحدهای روابط عمومی ادارات شهرستان کاشان را در جهت اطلاع رسانی حرفه ای و تعمیق فرهنگ نقد سازنده تعریف و عملیاتی کنند . ان شاالله
|