یک‌شنبه 2 بهمن 1387 - 26 : 20

نویسنده : محمد ملک آبادی

کد خبر : 1245

11437 بازدید

  ( دوم بهمن ) سالگرد درگذشت

پورتال خبري كاشان :  "نظام وفا" ، به سال 1266 ه.ش برابر با 1306 ه. ق در آران از مادري شاعر به نام منور و متخلص به "حيا"  زاده شد . پدر نظام ، ميرزا محمود امام جمعه از علماي آران بود و جدش حاج ملا احمد نيز به اين عنوان شهرت داشت . نظام چون به هفت سالگي رسيد براي او و جند كودك ديگر ازجمله فريده دختر عمويش ،‌ معلم سر خانه آوردند . وي سه سال در خانه ، خواندن و نوشتن آموخت .
نظام نه ساله بود كه مادرش به سال 1315 ه.ق درگذشت و او با نخستين ناسازگاري روزگار روبروشد . نظام در فوت مادر مي گويد:‌
چو نه سال بگذشت از سن من / به من ناگهان تاخت خيل محن
به فضلي كه جز ازسر خرمي / نشايد كه طفلي برآرد دمي
غم مرگ مادر مرا زاركرد / به هنگام شادي عزا داركرد
پس از خاتمه مكتب ، نظام براي ادامه تحصيل دو سالي در آران از محضر معلمي ديگر بهره جست و سپس تكميل دانسته هاي خود را در كاشان آغاز كرد و به حلقه درس مجتهد بزرگ سيد محمدرضا پشت مشهدي پيوست و فقه و اصول و كلام را از محضرش آموخت و از ميرزا محمد علي آقا جمال طبيب معروف ، طب قديم را فرا گرفت .
در سال 1324 ه.ق كه مدرسه اي به نام علميه با سبك امروزي در كاشان تاسيس شده بود ، نظام در اين مدرسه ثبت نام كرد و ادامه تحصيل داد .
در اين مدرسه بود كه شاعر با افكارآزديخواهي آشنا شد و بعدها به فعاليتهاي خود در اين مورد ادامه داد و در تهران با پيوستن به آزاديخواهان ، مدتي در روزگار محمد علي شاه در باغشاه تهران زنداني شد .
نظام پس از رهايي ، از همسرش مي خواهد كه به تهران بيايد ، زن از قبول اين تقاضا سر باز مي زند و اين امر سرانجام موجب جدايي از اين دو مي شود .
پس از اين ايام بود كه شاعر به آران بازگشت و بنا به وصيت مادر جنازه او را به نجف تشرف برد . پس از مراجعت از عتبات يك سالي در ايران ماند ولي باز براي فراگيري علوم ديني راهي عراق شد و چند سالي در آن ديار بود و لباس روحانيت به تن داشت و چون به ايران آمد با تغيير لباس ( در عهد رضا شاه ) به معلمي روي آورد و از فعاليتهاي سياسي دست برداشت و به كار تعليم و تربيت اشتغال ورزيد و در اين باره مي گويد :
 چهل سالم آموزگاري ست كار/ چهل سال من بودم آموزگار
در آموزگاري شدم مو سپيد / قدم زيربارخدمت خميد
به هرجا دبستان و دانشگهي ست / مراخود بدان جا زهرسو رهي ست
وي در مدارس آليانس ، سن لويي ، ايران و آلمان ، آزرك بانوان ، فلاحت و دانشكده كرج از روزگار جواني تا عهد پيري تدريس داشت . يكي از شاگردان شناخته شده وي شاعر معروف نيمايوشيج است .
نظام وفا در سال 1316 ه.ش در پنجاه سالگي براي نزهت خاطر و كسب تجربيت و مزيد معرفت رهسپار اروپا شد . شاعر در اشاره به به اين سفر مي گويد :
پس از اين مرا مدتي در سفر/ همي عمر بگذشت و در نفع و ضر
اروپا و اقطار اورا تمام / بديدم گهي شاد و گه تلخ كام
سفر گر چه پرزحمت است و گزند / ولي آدمي را بود سودمند
نظام وفا از نوبسندگان تواناي معاصر بود كه نثري روان و شيوا دارد و در غزل سرايي سخنش با لطف و احساس همراه است بطوريكه مطبوع طبع صاحبان ذوق مي باشد .
وي به تاريخ دوم بهمن سال 1343 برابر با 18 رمضان سال 1384 در تهران وفات يافت و در زيارت حضرت عبدالعظيم (ع) به خاك سپرده شد .
از آثار وي ميتوان به 1 – مجله وفا 2 – يادگاراروپا 3 – پيوندهاي دل 4 – مثنوي حبيب و رباب 5 – پيروزي دل ، 6 – گذشته ها 7 – فروز و فرزانه 8 – ستاره و فروغ 9 – حديث دل 10 -آماج دل اشاره كرد .
اين دو غزل نيز از اوست :
اي كه مايوس از همه سويي ، به سوي عشق روكن / قبله دل هاست اينجا ، هرچه خواهي آرزوكن
تا دلي آتش نگيرد حرف جانسوزي نگويد / حال ما خواهي اگر ، از گفته ما جستجو كن
زردرويي در ميان گل رخان عيب است برمن / روي زردم را به خون اي ديده گاهي شستشو كن
چرخ كجرو نيست ، توكج بيني اي دور از حقيقت / گرهمه كس را نكو خواهي ، بروخود را نكو كن
كشت تنهايي مرا اي دوست بر من رحمت آور / مردم از خاموشي اي دل با من آخر گفتگو كن
چون خيال دوست ، من چيزي نشاط آور نديدم / هرزمان فرسوده دل گشتي "نظاما" ياداو كن
********
ما را دلي و گوشه نشيني به كوي او / چشمي و انتظار تماشاي روي او
يك مو مياد از سر او كم كه عمر ما / بسته است رشته رشته به هرتارموي او
ماييم و آرزوي وي اندرجهان به دل / ماييم درجهان و به دل آرزوي او
گفتي چرا به جز سوي او رو نمي كنم / هرجا كه روكنم نبود جز به سوي او
اين آه آتشين نبود بي اثر "نظام" / هرچند زآهن است دل تندخوي او