با ظهور دین مبین اسلام و تاکید این دین بر پاکیزگی ،  استحمام بیش از پیش  نزد ایرانیان مسلمان  اهمیت یافت و غسل و طهارت به عنوان یک آیین مذهبی مقدمه ضروری هر عبادت و فریضه ای  شناخته شد ؛  برای همین در این برهه تحول شگرفی در ساخت و بنای گرمابه های ایرانی ایجاد شد . 

پادشاهان ، وزرا ، حکام  ، بزرگان ، اعیان ،  اشراف و نیکوکاران با درک آموزه های دینی و بدون در نظر گرفتن منافع مادی و تنها با  اعتقاد به اجر و ثواب ساخت گرمابه در بلاد مسلمین ،  به ساختن ،  آراستن و وقف حمام های عمومی  همت گماردند و با این کار خیر ، نام نیکی نیز از خود بر جای گذاشتند .

وجود صدها آثار به جای مانده از گرمابه های قدیمی و ثبت آنها در فهرست آثار ملی ایران گواه این ادعاست .

در  میان فهرست حمام های قدیمی ایران ، حمام فین کاشان ، حمام گنجعلي خان کرمان و حمام وکيل شیراز ، شهرت و آوازه بیشتری دارند . 

کاشان از جمله شهرهایی بوده که گرمابه های زیاد و زیبایی داشته است به گونه ای که توماس هربرت انگلیسی ( معاصر شاه عباس اول ) حمام های کاشان را از مهم ترین بناهای عمومی این شهر دانسته و شاردن جهانگرد فرانسوی هم گرمابه های آن دوران کاشان را فوق العاده ، خوب ، تمیز و خوش ساخت عنوان کرده است .

به جز حمام  باغ فین کاشان که ویژه درباریان و امرا بوده و حمام خانه تاریخی عامری ها که تنها گرمابه خانگی این شهر به شمار می رفته است ، حمام خان (عبدالرزاق خان ) ، میرعماد ، گذرنو ، پنجه شاه ، میدانگاه آقا، سلطان امیراحمد ، ترک آباد ، سوریجان ، طاهرمنصور ،  ملاقطب و ... از گرمابه های دیگری هستند که تا چند سال پیش نیز در کاشان فعال بودند .  

در این مجال به منظور آشنایی پژوهندگان و گردشگران ، مهمترین گرمابه های قدیمی شهرستان کاشان معرفی می شوند .

حمام بزرگ مخصوص امرا بوده و حمام کوچک که معماری ساده تری دارد  به خدام اختصاص داشته است.

راه ورود هر دو حمام  از داخل باغ است اما  وجود این دو حمام در این باغ چندان آشکار نیست و نمود

موکدی ندارند .

حمام بزرگ تا پایان دوره صفویان معمور و پابرجا بود و پس از آن از رونق و آبادی افتاد و ابنیه های آن روبه ویرانی نهاد اما در زمان فتحعلی شاه قاجار بار دیگر به این باغ توجه شد و محوطه و ابنیه آن از جمله حمام مرمت و با سنگ های مرمر و کاشی های هفت رنگ تزیین شد .

در سال 1268 میرزا تقی خان امیرکبیر به فرمان ناصرالدین شاه در حمام کوچک این باغ به قتل رسید .  پس از این واقعه باغ فین و حمام آن دوباره فراموش شد و در دوره مشروطه ،  اشرار تمام سنگ های مرمر و مصالح گرانبهای باغ و حمام را به غارت بردند .

در سال 1344 هجری شمسی این دو حمام بر اساس طرح اولیه خود دوباره مرمت  و پس از آن نیز بارها تعمیر و بازسازی شدند .

حمام بزرگ دو سربینه دارد . سربینه اول که به ورودی نزدیکتر است سکویی در انتها و بخاری دیواری دارد . در این سربینه وجود نورگیرهایی مزین به کاشی های مشبک که به باغ باز می شوند چشم انداز دلپذیری را ایجاد کرده است . سربینه دوم حوضی در میانه و مسیر ترددی در ضلع شرقی دارد که کف آن پایین تر از سطح سربینه است .

به نظر می رسد که به هنگام خروج از حمام ابتدا از سربینه دوم و سپس از سربینه اول استفاده می کرده اند بدین ترتیب که پس از استحمام و خروج از گرم خانه ، ابتدا پا را در حوض سربینه دوم می شسته اند و در هوای ملایم آنجا بدن را خشک می کرده اندو آماده رفتن به سربینه اول برای پوشیدن لباس می شده اند .

این حمام به دستور عبدالرزاق خان حاکم کاشان در زمان کریم خان زند در راسته مجموعه تاریخی بازار ساخته شده است  .

گرمابه خان پوشیده از کاشی های الوان دوره زندیان و سنگ های مرر بوده است که به مرور زمان جای خود را به کاشی های آبی داده اند .  سر در این بنا با كاشی های فیروزه ای و سقف مقرنس کاری و کاشی کاری دیوارها  وجود گرمابه را در میان حجره های بازار نمایان می سازد . 

در بنای حمام خان ،  سردر و هشتی و سربینه بر خلاف دیگر حمام ها پیچ در پیچ نیست و در امتداد هم قرار دارند .  جالب است که در زلزله 1182 هجری قمری بناهای زیادی در کاشان ویران شد ولی حمام خان از این ویرانی ها در امان ماند .

حمام خان در تاریخ 25 اسفند سال 1379 به شماره 3627 در فهرست آثار ملی ثبت شد .

حمام تاريخي سلطان اميراحمد ، نمونه اي از زيباترين حمام هاي ايران در محله اي با همین نام در خيابان علوي کاشان است . وجه تسميه آن به جهت مجاورت با زیارتگاه امامزاده سلطان امير احمد ( نوه ي امام جواد (ع) ) است . كارشناسان آثار باستاني ، از آثار به جای مانده دوران قبل از زلزله معروف 1192 هـ . ق كاشان ، قدمت اين حمام را به دوران سلجوقيان نسبت مي دهند و ليكن بناي فعلي سربينه ي آن میراث دوره قاجار است .

اين بنا شامل دو حمام كوچك و بزرگ بوده كه در ايام خاص هفته ، مورد استفاده اهالي محل قرار می گرفته است .

يكي از موارد مهم اين بنا ، آهك بري ها و گچ بري ها ، نورگیر سربینه و بام زيباي آن است .کاشی کاری ها ،  گچ بری ها ، یزدی بندی ها ،  رسمی بندی ها و مقرنس کاری های این حمام نیز بسیار بدیع و شگفت انگیز است .

این حمام تا چند سال پیش فعال بود ولی پس از چند سال تعطیلی اداره میراث فرهنگی کاشان آن را مرمت کرد . 

حمام کوی سلطان امیراحمد در 3 اسفند 1355 به شماره 1351 در فهرست آثار ملی ثبت شد .

این حمام در 42 كيلومتري غرب كاشان و در مشهد اردهال قرار دارد .  ساخت آن را به دوران صفوي نسبت می دهند . اين حمام  به حمام در زيارت معروف است . تزئينات كاشي كاري ازاره ها و همچنين نحوه آب رساني این حمام جالب توجه است .

حمام معماري بي‌نظيري دارد  و  مزین به تزئینات آهکبري با کاشي‌هاي هشتی و صابونک فيروزه‌اي است .

فردي بنام سيد حسن كاشاني  این حمام را در دوره صفویه به مدت 7 سال ساخته است . در ساخت اين حمام از سنگ های کوههای اطراف برزک  استفاده شده است .  آب مورد نياز این حمام  هم از چشمه نزديك آن به نام چشمه احمد آباد تأمين مي شده است .

جالب آن که سيل عظيم سال 1335  برزك هیچ آسیبی به این  حمام وارد نكرد.

حمام برزک در 24 آبان 1385   به شماره 16213 در فهرست آثار ملي ثبت شد .

این حمام نیز در دوره صفويه بنا شده است .

آب مورد نیاز حمام از آبشار نیاسر به وسيله كولهاي گلي به داخل هشت‌گوش زيبايي هدايت  و از آنجا به داخل حمام منتقل مي‌شده است .